АБАРАЛ
юум. н. 1) юун болохо байһан тухайда ламын шоо хаяжа гү, али эрхи таһалха гэхэ мэтэ аргаар уридшалан хэлэлгэ (прорицание, предсказание): Ондоо айлһаа үхибүү абагты гэжэ тэрэ ламатнай баһа абарал буулгаа гү? (А. Жамбалдоржиев); абарал буулгаха уридшалан хэлэхэ, урид хараха, үзэл үзэхэ, ерээдүйе хэлэхэ (гадать, провидеть, прорицать): «Энэ басаганайнгаа ехэ болоходо, холын нютаг орондо хадамда үгѳѳгүй hаатнай, энэтнай баhал үхэхэ» гэжэ ламанар абарал буулгаба (Г. Дашабылов); абарал шоо ламын үзэл үзэлгэ (гадание): Тиигээд абарал шоогоо табижа хайрлыт, амиды гээшэ гү, али үхэшѳѳ гээшэ гү? (Х. Намсараев); 2) ямар нэгэ бэрхэтэй ушарһаа, үбшэн зоболон, үхэл тахалһаа бэеэ холодуулха, зайлуулха арга (спасение, прибежище, выход из тяжёлого положения): Бурханаймнай абаралаар, бултанаймнай буянгаар һанаһан хэрэгнай бүтэжэ, зориһон зоригнай зохихол ёһотой (Х. Намсараев); абарал аршалалта халха, хамагаалта (спасение, защита): …тэдэ бүгэдэһѳѳ абарал аршалалта гуйха (Х. Намсараев); абаралай гурбан эрдэни Будда, ном, сангха гурбан; абаралай гурбан эрдэни болбол энэ наһантаяа хахасажа, түрэлѳѳ һэлгэхэ замда найдамтайгаар абардаг, аршалдаг нүхэд болоно (прибежище трёх драгоценностей, т.е. Будда, учение, община).