ЗУЛА I

юум. н., будд. бурханай урда наһата соо шара тоһондо гол хээд носоодог дэн, юртэмсэ дэлхэйн балар харанхые арилгадаг гэһэн удхатай (лампада): Зааханууд сонхотой харанхы гэрэйнь баруун хойто углууда байһан Будда бурханай дүрын урдань бүрүүлхэн галтай хоёр зула һүлэмхихэнѳѳр бадаржа байгаа һэн (Д. Батожабай); Сэдьхэлэйшни зула унтараа бэлэй, / би носоохоб… / Минии зула унтараа бэлэй, / ши носоохош (Э. Зандраев); бурханда зула бариха (гү, али үргэхэ) мунхаг ухаагаа гэгээрүүлжэ, зүб харгы руу шэглэхэдээ, харанхы соо зүргэеэ алдан тѳѳрижэ зобохогүйн тула эртээнhээ урдахи ябадалаа сэбэрлэхэ гэhэн удхатай. Энэ наhандаа олон зула бадаруулhан хүн хойто наhандаа hонор ухаантай байжа, хэшэгтэй буянтай эхэ эсэгые оложо түрэхэ гэдэг (преподносить богам лампаду): – Зула барижа бурханда мүргэнхаар Мархансайда ошожо мүргэ (Ч. Цыдендамбаев); наhа бараhан хүнэй толгойн дэргэдэ зула бадарааха шэнэ түрэлѳѳ олохо үедѳѳ харанхыда тѳѳрихэгүйнь тула аhаагдадаг; 49 хоног гүйсэтэрынь бадараадаг байгаа (зажигать лампадку возле головы покойного): Дүшэ юһэнэймни хоног дээрэ зула бадаруулаа һаатнай һайн юм һааб даа (Ц.-Ж. Жимбиев); зула (зулын) хурал будд. зүүн зүгэй литын үбэлэй эхин һарын 25-най үдэртэ мянган зула бадараагдажа, Богдо Зонхободо зорюулагдаһан хурал («праздник тысячи лампад», посвященный Цзонхаве): Зула хуралда олон нютагуудһаа һүзэгтэн ерэжэ мүргэбэ; зула һара монгол литээр үбэлэй эхин һара, 11-дэхи һара (первый зимний месяц по лунному календарю, т.е. ноябрь); хонгор зула ург. Сибириин ба Алас Дурнын ойн гү, али ойтой тала газарта ургадаг, томо ягаа-улаан сэсэгтэй олон жэлэй үбһэлиг ургамал (серпуха луговая): Зунай сагай эхилхэдэ баруун губээнүүднай … шара сэсэгүүд, нямняа сэсэгүүд, хонгор зула … гэхэ мэтын ургамал ногоогоор хушагдадаг һэн (Ц. Шагжин); алтан зула сэсэг ург. томо шад улаан үнгэтэй сэсэгтэй тибһэтэ ургамал (тюльпан): Нүхэр басаган Тамарань геолог нүхэртэйгѳѳ алтан зула сэсэг һажаалгаһан люстра барюулба (С. Доржиев).