ЗОХЁОЛ

юум. н. 1) зохёогдоһон юумэн, бэшэгдэһэн хүдэлмэри, бүтээл (сочинение, труд, произведение): Хурсаар үзүүрлэгдэһэн үдэн гуурһануудһаа Доржо нэгые абажа, бэхэ соо дүрѳѳд, зохёол дээрээ тонгойжо, шашаг табан үгэнүүдые зураад, тааруу тобшохон хоёр үгэ бэшэбэ (Ч. Цыдендамбаев); зохёол бүтээлнүүд зохёогдоһон юумэнүүд (произведения): Энэ ѳѳрынь ѳѳрсэ – шухала абари зан, сэдьхэл бодол, зохёол бүтээлнүүд соонь хододоо дууряасан, дундаршагүй булаг мэтэ бурьялха арга олгоно (Ц. Жамбалов); аман зохёол зохёоһон тодорхой эзэнгүй, арад олоной дунда түргэн дэлгэржэ, амаар уламжалагдажа ерэһэн найруулга (устное народное творчество, фольклор): Түрэл арадайнгаа аман зохёол – үльгэр түүхэ, онтохо, оньһон үгэнүүдые, таабаринуудые мэдэхэгүй хүн хожомой сагта дүлии балай шэнги балар мунхаг, гээгдэнги хүн болоод ябаха (С. Осорова); уран зохёол а) хүн, юумэн, үйлэ ябадалай дүрэ шэнжые үгѳѳр харуулдаг урлал (литература): Тэдээн соо Буряад драмын болон «Үльгэр» театрнуудай артистнар уран зохёолоймнай алтан жасада ородог бүтээлнүүдые гүйсэдхэнхэй (Д. Мархадаева); б) хүн, юумэн, үйлэ ябадалай дүрэ шэнжые үгѳѳр харуулдаг урлалай бүтээл (художественное произведение): Хэды тиигэбэшье уран зохёолоо юрэнхы дээрэнь ойлгожо абаа гү гэжэ элирүүлхын тула асуудалнуудые табижа, элирүүлхэ шухала (С. Содномов); 2) хууш. монг. байдаг газар, һуури байра (расположение): Түби ба бага түбинүүдэй / Зохёолой зурагуудые үзэ (Э.-Х. Галшиев).