ЗѲѲХЭЙ

ѲѲХЭЙ юум. н. байлгуур соо хээд орхиһон һүнэй дээрэ зузаанаар сугларһан тоһолиг сагаан бодос (сметана, сливки): Эрдэмтые Аюуханай хүлеэжэ хэбтэһэн эгээл тэрэ үедэ улхан зѳѳхэй бариһан Аламжын аба орожо ерэбэ (Ч. Цыдендамбаев); шанаһан зѳѳхэй ехэнхидээ баруун буряадуудай зѳѳхэйгѳѳ шанажа баяр ёһололдо хүндэлдэг хоол (саламат): Үгытэй ядуу байдалтайшье һаа, эгээ хүндэтэй айлшанаа шанаһан зѳѳхэйгѳѳр хүндэлдэг заншал бии гээбы (М. Осодоев); зѳѳхэй наадан боох. зарим нютагуудта залуушуудай үдэшын наадан (название молодёжных вечеринок): Хабарай тарилгын һүүлээр, үбһэ хуряалганай эхилхын урдахана Боохоной голой нютаг һууринуудаар зѳѳхэй наадан боложо, залуушуул нилээд хүхилдэгшэ һэн (М. Осодоев); зѳѳхэй тарим бѳѳ шанаһан зѳѳхэйгѳѳр үбшэ аргалдаг арга (букв. саламатное лечение); зѳѳхэй бүлэхэ һаба соохи зѳѳхэй бүлүүрээр сохижо хүдэлгэхэ, тоһо гаргаха (сбивать сметану): Сарайда ороходонь, Цэрэнцуу бишыхан һабатай зѳѳхэй бүлэжэ, шэнэ тоһо гаргаха гэжэ һууба (Б. Мунгонов).