ЗЭБҮҮ(Н) I

Н) 1. юум. н. ой гуталга, жэрхэлгэ, жэрхэдэһэн, жэгшүүри (отвращение, омерзение, гадливость): Миниишье зэбүүн хүдэлжэ, сагай тулаа һаа, үзэлдѳѳд һалахаар бэлэн, буланда түшүүлээтэй сахюур буу тээшээ хараад абанам (Ц.-Д. Хамаев); зэбүү хүрэмэ а) ой гутама, жэрхэдэһэ хүрэмэ, айма (отвратительный, омерзительный); б) аймшагтай, һүрѳѳтэй (жуткий, страшный): Тэдэнь зэбүү хүрэмэ муухайгаар эшхэрэлдэһээр унажа, траншейн урда хойно тэһэрэн хүүежэ, газар доһолон сорготожо, дээшээ соробхилоод, гэдэргээ бууха юм (Б. Шойдоков); 2. тэмд. н. 1) ой гутама, жэрхэдэһэ хүрэмэ, найргүй, аягүй (омерзительный, противный, неприятный): Сэдьхэлыень ямар нэгэ зэбүүн бодол харшалаад, зогсошоо ёһотой (З. Гомбожабай); зэбүүн муухай (гү, али хүйтэн) а) ой гутама, жэрхэдэһэ хүрэмэ, айма (отвратительный, омерзительный): Рагузинский үбгэнэй хойноһоо дахин хараад, Москвада Улаан талмай дээрэ болоһон хэтэ гадна зэбүүн муухай ушарые ойндоо оруулжа, жэрхэдэһэниинь хүрэхэдэл гэбэ (Б. Санжин, Б. Дандарон); б) аймшагтай, һүрѳѳтэй (жуткий, страшный): Энэ энеэдэн соонь хүниие заригад гүүлэмэ зэбүүн хүйтэн аад, һѳѳл аягүй игсуун шэмээн соностобо (Б. Мунгонов); 2) һүрѳѳтэй, аймшагтай, хүйтэн, шэрүүн (жуткий, страшный): Һэришоод, энэ зэбүүн харасые хаана, ямар газарта бүри һаяшагай хараа һэнбиб гэжэ тон һанажа ядаба (Б. Мунгонов); 3) сэмээн, сэбсэгэр, бардам, омогорхуу (чопорный, надменный, гордый): зэбүүн зантай хүн; 4) барг. намаглиг, хүхүүлитэй, бамбалзуур (болотистый): зэбүүн газар.