ОРОЛСОХО

үйлэ ү., хамтадх. залог 1) хамта орохо, ороходо хабаадалсаха; бэе бэедээ орохо (вместе входить или вступать; заходить друг к другу): Тэдэ хоёрой тэрэ гэрэй үшѳѳ саагуур тойроод, нэгэ үүдээр ороходонь, Гаврюша хойноһоонь оролсоно (Х. Намсараев); оролсохо гаралсаха хаяа хадхан hуужа бэе бэедээ айлшалха (ходить друг к другу в гости – о соседях): Урдань оролсожо гаралсажа байдаг айлнууднай буруу харашоо бэлэй! (Д. Эрдынеев); урда хойно оролсохо нэгэ ахин гараха, нэгэ хосорхо (то обгонять, то отставать): Алуулхаяа байһан Аюушын ами абарха гэжэ арбаад гаран нүхэд һубарилдан, урда хойно оролсон гүйлгэлдэнэ (Ц. Дон); худа оролсохо худа ураг бууха, бүhэеэ андалдаха (свататься): Хэрбээ Маншуудтай худа оролсоо һаам, тэды шэнээн эд бараа, адууһа мал үгѳѳ һэм гэжэ бүдүүрхэжэ, ехэрхэжэ һалахагүй (М. Осодоев); 2) хабаадалсаха, хамтаржа хэрэг ябуулха (участвовать, в том числе в разговоре, вмешиваться): – Бидэнэр танай хэрэгтэ оролсоногүйбди, таанад үбгэд хүгшэдэй хэрэгтэ бү оролсогты! (Ц.-Ж. Жимбиев); Шагдар хэдыдээ Юндэнэй дэргэдэ ошожо һуугаа юм, тэдэ юуншьеб тухай арсалдана, хажуудань һуугаашадай хоорондуур оролсохо дуулдана (Д.-Д. Дугаров); хубиин хэрэгтэ оролсохо хамараа шэхэхэ, ондоо хүндэ hаад боложо ехээр hонирхуушалха (вмешиваться в личные дела, ≈ совать нос не в своё дело): Хэзээ угһаа хүбүүнэйнгээ хубиин хэрэгтэ оролсоһон шабгансаяа зэмэлжэшье, хорижошье ядаа юм (А. Ангархаев); хажууhаа оролсохо хѳѳрэлдѳѳндэ хабаадалсажа эхилхэ (вмешиваться в разговор): Амбааршан энэ хѳѳрэлдѳѳе зүб тээшэнь болгохо һанаатай, хажууһаань оролсобо (Ц.-Ж. Жимбиев); 3) бүридэлдэ хамаатай байха, оруулагдаха (включаться, входить, быть включённым): Тэрээн соо газар уһалха, үтэгжүүлхэ, сабшалан һайжаруулха, ѳѳрын орооһо концентрадтай болохо хэрэгүүд оролсоно (Б. Мунгонов); тоодо оролсохо ямар нэгэ юумэнэй гү, али хүнүүдэй бүлэгтэ хамаарагдаха, байха (входить в число): Арбаад жэл соо бидэнэй дунда байхадаа, эгээл һайн, хүндэтэй нүхэдэй тоодо оролсоо (Ч. Цыдендамбаев); 4) бэе бэедээ халдаха, добтолхо (нападать друг на друга): Гармын дүтэлжэ ошоходо, морин шоно хоёр уһанай захада ама шүдѳѳрѳѳ оролсожо, түмэр шэрэм хоёрой хабиралдажа байһандал, үхэлтэ тулалдаанда оронхойнууд байба (С. Ангабаев); урда урдаhаа оролсохо бэе бэедээ халдан орохо, дайраха (сходиться в схватке): Хоёр самолёт мүргэлдэшэн алдаад, хоюулаа гэмтэнгүй доогуур дээгүүрээ ходоролсон дахин урда урдаһаа оролсоно (Ж. Тумунов).