НЭГЭЛ

1. тоог. н., шангадх. тон нэгэ (только один): Мэдээ орохоһоомни хойшо эхэмни намда нэгэл маани магтаал уншажа, нэгэл эрдэм һургаал заагаа юм гэжэ хэлэнэ (Ч. Цыдендамбаев); нэгэл дахин оройдоо нэгэ (только один раз): Энэ дэлхэйдэ нэгэл дахин ажаһуунабди, ондоо наһан манда үгтэхэгүй (С. Цырендоржиев); 2. түл. ү. ямар бэ даа, ямаршьеб, тиимэшэг, тиимэхэн, таагүй, ямархан бэ даа (какой-то, как-то, не совсем, что-то); нэгэл тиимэ ямар бэ даа, ямаршьеб, тиимэшэг, тиимэхэн, таагүй (какой-то, какой-нибудь, как-то, не совсем): Гурбадахи үдэртѳѳ халуурхань бага-сага барагтай боложо, мэдээ ороһон Сэмбэл нэгэл тиимэ танигдаагүй, һонин газарта хэбтэһэнээ тухайлба (М. Осодоев); нэгэл тиимэ ойлгосогүйгѳѳр хэлэхэ ямараар бэ даа, тодо бэшээр хэлэхэ (говорить как-то непонятно); нэгэл ондоотой (гү, али ушартай, ухаантай) юрэ бэшэ, миин бэшэ (что-то не то, неспроста, не зря, не случайно): Петрүүхэ велосипедшье гэхэдэ, нэгэл ондоотой, мотциклшье гэхэдэ, арай бэшэхэн, хоёрой хоорондын юумээр поршогонуулан ерэбэ (Ц.-Ж. Жимбиев); Үгы болоһон адуун тухай асуухаяа ерүүлээгүй, нэгэл ушартай дуудаал даа (Д. Эрдынеев); Болбосон бэшэшье hаа, яаралгүй тэрэ үе соо юум даа, нэгэл ухаантай юумэ байдаг байгаа (В. Бабуева); 3. тэмд. нэрын удхатайгаар хэрэгл. 1) адли, зэргэ, тэнсүү, ойро, дүтэ (одинаковый, аналогичный); нэгэл үедэ тэрэ сагта, тэрэ үедэ, тиихэдэ (в одно и то же время): Нэгэл үедэ буряад арадай үзүүр бэрхэ хүбүүдэй нэгэн бурханһаа үгтэһэн талаан бэлигтэй Даша Намдаковтой һураһан (Б. Бадмаев); хуби заяамнай нэгэл адли хуби заяатайбди (судьба-доля у нас одна и та же); ◊ нэгэл шудхалаагай зон адлирхуу зон, нэгэ халибай зон (одинаковые люди, ≈ одного поля ягода): Эдэшни нэгэл шудхалаагай зон байха, яахыншье аргагүй.