НЭГЭДЭХЭ

үйлэ ү. 1) нэгэн болохо, хамтарха, ниилэхэ, нягтарха (объединяться, соединяться, сплачиваться): Ород Уласай 20 гаран можо нютагта болон 14 гадаада орондо ажаһуудаг буряадууд диктант бэшэхэеэ нэгэдэбэ (Б. Бадмаев); һаналаа (гү, али эб) нэгэдэхэ һаналаараа нэгэн байха, политическэ үзэлѳѳрѳѳ нэгэн байха, болохо (быть солидарным, соглашаться): Эгээл тэрэ ушарһаа танай отрядай командираар томилхые зүбшѳѳжэ комиссартай һаналаа нэгэдэнэб (Б. Шойдоков); һанал нэгэдэһэн дэмжэн ороһон, дэмжэһэн (солидарный): Иимэ эмхитэй, һанал нэгэдэһэн, сэхэлдиһэн хүсые юуншье илажа унагаажа шадахагүй байна (Ц. Дон); олоной һаналда нэгэдэхэ олоной һанал дэмжэхэ, олон тээшэ болохо (присоединяться к мнению большинства); үгэ нэгэдэхэ хэлсээтэй болохо, байха, үгэсэхэ, үгэеэ ойлголсохо (договариваться, сговариваться): Жэмбэ Сандан хоёр үгэ нэгэдэжэ, балагадай хүдэлѳѳнэй эдэбхитэй хүнүүд болоод, ѳѳһэдынгѳѳ түрэл гаралые, зарасанараа энэ хэрэгтэ мүн лэ идхаһан байна (В. Гармаев); үнгэ нэгэдэхэ адли үнгэтэй байха, болохо, ниилэхэ (сливаться): Зарим хэтэрмэ томо мундаргануудай шобогор сагаан оройнууд хѳѳбэлзэгшэ тэнгэриин үүлэ манан соо тамаржа, тэдээнтэй үнгэ нэгэдэн харагдахаяа болишоно (Б. Мунгонов); алхамаа нэгэдэхэ гээгдэнгүй, хүлѳѳ алдангүй ябаха (шагать в ногу): Алхамаа нэгэдэжэ алхалнабди (Ц. Шагжин); ◊ хушуу нэгэдэхэ бэе бэеэ олохо, бэе бэеэ ойлголсохо (снюхаться, сблизиться): Хэн нэгэнтэй хушуу нэгэдэжэ, хоб хошоо суглуулжа ябаха дурагүй зон һэм шуу (М. Осодоев); 2) яряан. зүрхэ сэдьхэлээ ниилүүлэн хамта байдаг болохо (сходиться, вступать в сожительство): Үнэн зүрхэнһѳѳ хоёр талаһаа дурлалсажа, нэгэдэхэ ушар үсѳѳн гээшэ ааб даа, халагтай (З. Гомбожабай).