НАРБАГАР

тэмд. н. 1) үргэн аад, ута, халхагар, хүлхэгэр, ехэдүү, хүниие дараһан, далбаганаһан (широкий и длинный, развевающийся): Түүдэгэй ойгуур басагадай гарахада торгон дэгэлэй нарбагар хормойнууд галда угалзата ошоор ялабхяад мэнэ унтарна (Ч. Цыдендамбаев); нарбагар үһэн задарһан ута үһэн, хиидэжэ байһан үһэн (длинные развевающиеся волосы): Мэдэгэй нарбагар үһэн уһан дээрэ хѳѳрэжэ үзэгдѳѳд, дахин үгы болоно (Д. Батожабай); нарбагар малгай үргэн дэльбэтэй, далбагар үргэн малгай (широкополая шляпа): Нарбагар һэеы малгайгаа яаруугаар үмдэбэ (Ч. Цыдендамбаев); 2) арбагар, үргэн, һарбагар (растопыренный, громоздкий, нависающий): Һара барууланхай, дүтын хушаһаа унаһан нарбагар һүүдэр ангуушаниие халхалаад байна (Д.-Д. Дугаров); нарбагар хаданууд бархагар томо хаданууд (громоздкие горы): Зунай наран аяар тэрэ баруун зүгтэ ошоод, улам бүри доошоо тонгойжо, нарбагар хара хадануудай араар шургахаяа яараһан шэнги (Б. Мунгонов); нарбагар ой үдхэн ой модон (густой лес): Нарбагар ногоон ойн саанаһаа намарай наран һаяхан гараад, наартай зохидоор энеэбхилэн байна (Б. Мунгонов); нарбагар хара үүлэнүүд барагар ехэ, бѳѳгнэрһэн бараан үүлэнүүд (большие чёрные тучи): Нарбагар хара үүлэнүүд хадын оройгоор һанжалдан, саг үргэлжэ нойто шиигээр амилна (Д. Батожабай); 3) шэлж. ехэ, дууһашагүй – гашуудал, уйдхар тухай (всеобъемлющий, нескончаемый): Сэдьхэлэйнгээ гунигые мартаха гэжэ хэдышье оролдоходонь – туһагүй, харин толгой соонь элдэб юумэн һанагдажа, зүрхэниинь хүльбэрэн, нарбагар унжагар уй гуниг сэдьхэлыень хүндѳѳр дарана (Ц. Дон).