НАЙДАХА

үйлэ ү. 1) дотороо ямар нэгэ юумэнэй һайнаар бүтэхэ гэжэ хүсэхэ гү, али хүлеэхэ, найдални хүсэлдэхэ гэжэ этигэхэ (надеяться, уповать, рассчитывать): Энэ бусайданги орёо хэрэгые элирүүлхэ талаар бидэндэ туһалха аабзат гэжэ ехэтэ найданаб (Б. Мунгонов); Хорин таба, гушаад хоноод дүүргэхэ бэзэб гэжэ найданаб (Ч. Цыдендамбаев); бэедээ найдаха бил шадахаб гэжэ бэедээ гүйсэд этигэхэ (быть самонадеянным): Бэедээ найдажа, ѳѳрыгѳѳ хэм гадна дээгүүр абхуулдаг Фридрих Павлович Алексей Ильичэй хэрэгые тоогоогүй һэн (Ч. Цыдендамбаев); уулзахые найдаха уулзахаб гэжэ хүсэн һанаха (надеяться на встречу): Уулзахые найдан, үйлсэнүүдые хэмжэнэб, һүүлшынхеэ тараһан газартаа үни хада үнгэршэһэн болзоройнгоо ёһоор хүлеэнэб (З. Гомбожабай); ѳѳһэдынгѳѳ хүсэндэ найдаха ѳѳһэдѳѳл хэжэ шадахабди гэжэ лаб этигэхэ (рассчитывать на собственные силы): Тиимэ һэн туладань морин тармуураа нэгэшье байлгангүй, баһа халаагаар ябуулжа, гансахан лэ ѳѳһэдынгѳѳ хүсэндэ найдажа, түсэбѳѳ зохёохо гээшэбди (Х. Намсараев); 2) хэн нэгэниие нарин зантай, үнэн сэдьхэлтэй гэжэ бата этигэлтэй байха, лаб этигэхэ, найдалаа бэелүүлхын тула түшэглэхэ, бэеэ даалгаха (полагаться, доверять, питать доверие): Манайхид ѳѳһэдѳѳшье бирадаггүй бэлэй. Харин мүнѳѳ энээнээ намда найдаба ха юм! (Ц.-Ж. Жимбиев); даабари найдаха ямар нэгэ шухала юумэ хэжэ шадаха гэжэ лаб этигэжэ хэхыень баадхаха (доверять задание): Эхэ оронойнгоо түлѳѳ яһала оролдожо бэеэ харуулһан хүн хадатнай, энэ шухала даабариие танда найдаба гээшэбди (Ц. Шагжин); нюусаяа найдаха хэндэшье хэлэхэгүй гэжэ этигэн мэдүүлэгдэхэгүй юумэеэ хэлэхэ (доверять тайну): Анна Михайловна Нинэдэ хамаг нюусаяа найдажа, хэндэшье даалгахагүй юумэнүүдээ даалгадаг (Ч. Цыдендамбаев); жолоогоо найдаха хэн нэгэндэ бэеэ даалгажа жолоогоо барюулха (доверять кому-л. вожжи): Энэ ушарай һүүлээр үнэхѳѳрѳѳшье эрэ хүнтэй ябанаб гэжэ ойлгоһон юумэдэл, моринойнгоо жолоо хүбүүндээ найдан, хойнонь һундалдан һууба (Ц.-Ж. Жимбиев); ○ этигэхэ гэжэ үгэтэй парн. хэрэгл.