МУУТА

тэмд. н. һайн бэшэ, яяр, муухай (плохой, скверный, дурной); ама муута хорон үгэтэй, муу аматай (злоязычный): Абари hайта арба хонохо, ама муута хээрэ хонохо (Оньһ. ү.); үйлэ муута һайн бэшэ, аягүй, ёһодо харша (плохой, дурной): Үйлэ муута хэрэгүүдтэ дураа гутадаг, үнэн сэхэ хүн байһан тула шуһа адхаруулхагүй гэжэ гараа үргэхэеэ һанаһан байжа болоо (Б. Шойдоков); абари (гү, али аяг) муута муу зантай, муу аашатай (злонравный): Абари муута ноёнтой нэгэдэнхаар, ангууша нохойтой нүхэрлэhэн дээрэ (Оньһ. ү.); …арьяатан амитанай үһэн зѳѳлэн, аяг муутын абари зѳѳлэн гэһэнтэй адли Бунжад хүгшэнэй нюурые мэхэтэй нюдѳѳр сэхэ хараад байна (Х. Намсараев); уур муута али элдэб жэжэ юумэнһээ шууд сухалаа хүрэдэг, сухалаа хүрэхэдѳѳ элдэб аягүй ааша гаргадаг, хорото сэдьхэлтэй, сухалтай, ууртай (злобный, сердитый); ёро (гү, али шоро, аза) муута хуби заяагүй, золгүй (злополучный, несчастный): Тэрэ ёро муута һүниһѳѳ хойшо Долгормаашье хэды һара тархяа үбдэжэ зобоо гээшэ һэм! (Б. Мунгонов); Хуби золгүй, хайрата тэрэ шоро муута хүнүүдэй гашуун хуби заяан хүлеэжэл бү байһай даа (Ч. Цыдендамбаев); Халаг даа, үнѳѳхи һайхан зээрдэнь шонын хүнэһэн болошонхой, хүзүү тархинь болоод, һэбһэ шабааһаниинь аза муута эзэнээ угтажа байба (Д. Батожабай).