МҮЛХИХЭ

үйлэ ү. 1) юумэнэй нюруутай бэеын элдэб хубяар хүрэлсэжэ һолжорон ябаха; тэмээшэлжэ ябаха, дүрбэн мүсѳѳрѳѳ дабхиха (ползать; ходить на четвереньках): Тэрээнһээ огто хожомдонгүй ябаһан һахалдаа дарагдашаһан пулемётчик Констанчук баабгайдал баахар-баахар мүлхинэ (Ж. Тумунов); Үбдэг дээрээ мүлхижэ үхэнхаар, үльмы дээрээ сэхэ зогсоод үхэһэн дээрэ (Оньһ. ү.); мүлхижэ байха а) юумэнэй нюруутай бэеын элдэб хубяар хүрэлсэжэ һолжорон ябаха (ползать); б) шэлж. үбдэг дээрээ һүгэдэхэ, хүл дээрээ тохинохо (пресмыкаться); дүрбэн хүлѳѳрѳѳ (гү, али үбдэг дээрээ) мүлхихэ тэмээшэлжэ ябаха, юумэнэй нюруутай альган ба үбдэгѳѳрѳѳ хүрэлсэжэ ябаха (ползать на четвереньках): Һэгээ ороходоо, Айдай үбдэг дээрээ мүлхибэ (С. Доржиев); гэдэһэн дээрэ мүлхихэ бэеэ газарһаа холодуулангүй тохоногоороо газар тулажа ябаха (ползать по-пластунски): Буугүйень мэдэхэдээ, гэдэһэн дээрээ мүлхижэ, ѳѳртэнь добтолхоор дүтэ орожо ерээ (Ц.-Д. Хамаев); мүлхижэ ургадаг ургамал шүдэрлэн ургаһан ургамал (ползучее растение); 2) һуунагтаха, бүрхѳѳхэ (стелиться по земле): Бүхэгэр һарьдагай нюсэгэн орой үглѳѳнэй наранда толоржо, хажуу ташалан ѳѳдэнь хүйтэн манан мүлхин хѳѳрэнэ (Д.-Д. Дугаров); 3) шэлж. үбдэг дээрээ һүгэдэхэ, хүл дээрээ тохинохо (пресмыкаться).