ЛАБ I

1. наречи 1) мүн, тон, зүб, заабол, алдангүй (точно, верно, достоверно, наверняка, твёрдо): Эдэ үгэнүүдэй саана намаг гү, али булаг гү гэжэ Жамгановай бодоходо, лаб лэ булаг хэбэртэй (Ж. Тумунов); лаб мэдэхэ үнэн зүбыень мэдэхэ (точно знать): Тиигээд юун гэжэ ойлгоһыень лаб мэдэхэ гэһэндэл, тэдэ хоёр ехэл анхаржа, гэрэй эзэнэй нюдэ адаглажа байгаа һэн (С. Доржиев); лаб ойлгохо алдангүй ойлгохо (чётко понимать): Энээхэн харасыень лаб ойлгоһон багжагар томо бэетэй, үндэр магнайтай жолоошо хүбүүн нюдэнэйнгѳѳ үзүүрээр тэрээндэ эмнибэ (Д. Эрдынеев); лаб этигэхэ батаар, сухаришагүй хатуугаар, үнэн зүрхэнһѳѳ этигэхэ (твёрдо верить): – Шоён, тэрэ жалгые шамай мэдэдэг гэжэ би лаб этигэнэб (А. Ангархаев); лаб таниха алдангүй таниха (точно, безошибочно узнавать): Хэрбээ тэрэ хүнэй шамайе лаб таняад байгаа һаань, шамда этигэхэбди (Ц. Шагжин); лаб буудаха оносотойгоор, алдангүй буудаха (точно, метко стрелять): Буудаа һаа, лаб буудаха хэрэгтэй гэжэ Гэндэнэй хэлэһые һанаад, яаруулһан моринойнгоо ама татаба (Ц.-Д. Хамаев); лаб найдуулга найдалай үнэншэлгэ, харюусалга даалга (гарантия): Арадай Хуралай ээлжээтэ сессидэ һунгамалнууд «Үншэн хүүгэдые болон түрэлхидэй харгалзагүй үлэһэн хүүгэдые ниигэмэй хангамжын талаар нэмэлтэ лаб найдуулганууд тухай» хуулида заһалтануудые оруулаа (vtinform.com); 2) һайнаар, һайса, зохидоор, яб байса, батаар (основательно, надёжно, крепко): Мэхэтэй булган хүнэй абяа шагнаархан, бамбаахайдаа лаб хорошоод хэбтэнэ (Д.-Д. Дугаров); лаб (байса, гэгшээр) һууха батаар, зохидоор, хүдэлхэгүйгѳѳр, унахагүйгѳѳр һууха (крепко сидеть): Дэлгэр амияа хүсэд дарангүй, эмээлдээ лаб һуужа, һомолоотой буугаа бариһан зандаа мододой дундуур соёргобо (Ц.-Д. Хамаев); Удангүй хоридугаар модондо машинаяа зогсоожо, тэдэнэр архи, колбаса, үгэрсэеэ абажа гараад, ногоон дээрэ лаб байса һуубад (Б. Мунгонов); Тэрэмнай эмээлдээ лаб гэгшээр һуунхай, урдаһаань үлеэһэн жабарһаа нюураа бухангүй, үбсүү сээжээ хүрхылгэн табижа, зориг ехэтэйгээр табилуулна (С. Доржиев); лаб (бүхѳѳр) гэшхэхэ батаар, тогтууритайгаар хүлѳѳ табин гэшхэхэ (твёрдо ступать или наступать): Сибирцев бараг хүл дээрээ лаб бүхѳѳр гэшхээд, нүгѳѳ хүлэйнгѳѳ үльмыгѳѳр дүнгэлсэжэ, барибшатай мунсаар хушын бэе руу эршэтэйгээр буулгажархиба (Д.-Д. Дугаров); лаб бажууха шангаар бариха, шахаха (крепко стискивать): Хоёр хүлѳѳ лаб гэшхэжэ, зуухын хажууда байһан Жалма тээшэ халта хараһан бэеэрээ, бүдүүн шэнэһэнэй узуур дороһоо хоёр гараараа лаб бажууба (Д. Батожабай); лаб таараха яб байса таараха (точно подходить по размеру): Лаб таарахаар костюм ха гэжэ мэдэхэдээ, Лодой үмдэжэшье үзэбэгүй (Д. Эрдынеев); лаб амарха һайнаар амарха (хорошенько отдохнуть): Аянда эсэшэһэн Аламжа һайн унтари дээрэ лаб амарха һаналтай, тэрэ хүнжэлѳѳрнь нюуртаяа бэеэ хушаад, дуугай хэбтэшоо һэн (Д. Батожабай); 2. юум. н. үнэн, зүб юумэн (достоверность, точность): Залма үсѳѳн үгэтэй, хүлеэсэтэй даруу бодолтой басаган туладаа лабыень һайса мэдээгүйдѳѳ нэгэшье хүндэ һанал бодолоо тайлбарилаагүй юм (Б. Санжин, Б. Дандарон); лаб табые мэдэхэ үнэн гэжэ мэдэхэ (удостоверяться): Зай, тиигэбэл би Ташар хүрэтэр хонидыетнай туулсажа ошоод, хуу лаб табыень мэдээд бусахамни гээшэ аабза (Б. Мунгонов); лаб табаа хэлсэхэ (гү, али хѳѳрэлдэхэ) үгэеэ һайнаар ойлголсохо (договариваться): Энээнһээ хойшо Хитадай министрнүүдтэй үшѳѳ хэдэн дахин уулзажа, сентябриин хоёрто Бээжэн мордохоор лаб табаа хэлсээд, ошолдохо хүнүүдээ томилжо эхилээ юм (Б. Санжин, Б. Дандарон); – Лаб табаа һайнаар хѳѳрэлдѳѳд, үдэр болзороо гаргалсаад ерыш даа (Б. Мунгонов).