ГОЛ I

юум. н. 1) урасхал уһан, урдажа байһан ехэ уһан (река): Харин эндэ эгээл һайхан үзэсхэлэн шэнги юумэн гэхэдэ: үргэн талые шэмэһэн угаа гоё угалзадал адляар Таһархайн гол годирон мирална! (Ц.-Ж. Жимбиев); гол горхон ехэ бага урдажа байһан уһан (речки и ручьи): Хүнгэрэг саһан һэрхиржэ дууһаад, гол горход үдэр һүнигүй шожогонон, шууяатайгаар урдажа захалшаба (Ц.-Д. Хамаев); гол мүрэн хэмжээгээрээ ондо ондоо урасхал уһан (реки и речки): Түхэреэн ехэ Буряадни / Бүгэдые багтаагаа. / Түргэн уһата гол мүрэнүүд / Байгал тээшээ эбхэрээ (Д. Улзытуев); гол гаталха уһанай нүгѳо эрьедэ гараха (переправляться через реку): Насаг тэрэ гол гаталаад, сабхияа тайлажа уhыень адхаба, хубсаhаяа, орёолтоёо бажуужа үмдэбэ (Г.-Д. Дамбаев); голой саада эрье урасхал уһанай нүгѳѳ бэе (противоположный берег реки): Басаган уһанай захаар дээшэхэнээ үгсэн, багахан добосогто гаража, голой саада эрье тээшэ харана (Д.-Д. Дугаров); 2) ехэ голой хоёр хажуугай тала, дайда, голой хүнды (долина реки): Алтайн ара гараба, үргэн голые үгсэжэ, үлэтэ хүтэл шэглэнэ (Х. Намсараев); Гэбэшье Юрѳѳгэй голдо гоё һайхан газарнууд олон даа! (Б. Мунгонов); гол газар голой хүнды (долина): Харгыда хүрэжэ, доошоо гол газар руу бэшэ, дээшэ хадын нэгэ хабшал тээшэ гүйлгэшэбэ (А. Ангархаев); ○ уһа гэжэ үгэтэй парн. хэрэгл.