ГАРЗА

юум. н. 1) гарша, гаргаша, алдуури (убыток, ущерб, потеря): Тэрэнэй эндүүржэшье буруу хэлэбэл, гарзань ши бидэ хоёр дээрэ бууха (Д. Эрдынеев); гарза хохидол һүйд, гэмтэл, гарза, гээлтэ, хаялга, хоролто (урон, ущерб, убыток): Тиихэдэ үнгэрэгшэ үбэлдѳѳ ехэ вольтын электролини эбдэржэ, баһа нэгэ гарза хохидол ушаруулба (Б. Мунгонов); гарза гай муу юумэн, зоболон уршаг (несчастье, напасть): Бэлэг сэлэг, гарза гайнь ехэл болохол даа (А. Жамбалдоржиев); гарза багатай гаргаша багатай, гаргашань бага (малоубыточный): Мархансай гарза багатай зарасанарые баридаг (Ч. Цыдендамбаев); гарза хоролтогүйгѳѳр (гү, али хорзогүй) алдангүйгѳѳр, хохиролдо оронгүйгѳѳр (без потерь): Гарза хоролтогүйгѳѳр бүрин бүтэн малаа ондо оруулха; Гарза хорзогүй, гарюуһантай ушарангүй үбэлѳѳ үнгэргэжэ байһандаа адуушад баяртайнууд (С. Цырендоржиев); гарзада (гү, али гарза дутагдалда) орохо хохидолдо орохо, гарзатаха (нести урон): Хоолойень тэжээжэ, харууһалжа, аргалуулжа, туйлай ехэ гарзада орооб (Б. Мунгонов); Гарза дутагдалда гансашье ородоггүй, Хүндэлэлэй грамотада хүртѳѳд һаладаггүй, Магазинай дарга Дарма Хүршэнэрѳѳ гайхуулаа (Ш. Нимбуев); гарзада оруулха хохидол ушаруулха, гарзатуулха (причинять ущерб): Зүгѳѳр энэ һалбаримнай жэл соогоо хоёр зуугаад мянган түхэригэй гарзада оруулдаг (С. Цырендоржиев); гарза хүсэлдүүлхэ гаргаһан мүнгэеэ гү, али алдаһан зѳѳриеэ бусааха (восполнять убытки): Таряа талхан, үбһэ ногоон элбэгээр ургаха. Тиихэдэнь хамаг гарзаяа хүсэлдүүлхэбди даа, байзагтылши! (Б. Мунгонов); ○ гай, олзо, хохидол гэжэ үгэнүүдтэй парн. хэрэгл.