ГҮЙДЭЛ

юум. н. 1) хүн, амитанай түргэн харайжа ябалга, түргэ түргэн гэшхэн урагшаа дабхилга (бег): Тиигэһээр моридой гүйдэл аалидажа, хойно хойноһоо һубарилдан, харгы замдаа орон зурыбад (Ц.-Ж. Жимбиев); гүйдэл дундаа гүйжэ ябахадаа, гүйжэ байгаад (на бегу): Демьяновэй урдаһаань пистоледээ залахые хараһаар Дугар гүйдэл дундаа удаа дараа буудажархиба (Б. Шойдоков); гүйдэл татаха баруун бур. гүйхэ (бежать); шуһанай гүйдэл шуһанай эрьесэ (кровообращение): Тиигэжэ шуһанайнь гүйдэл һудаһаараа эршэдээ, даараһан, зобоһон ангууша хүбүүнэй бэе дулаасаа, амидарха этигэл найдабаринь бүхэжѳѳ (Д.-Д. Дугаров); сагай гүйдэл сагай түргэн ябалга (бег времени): Сагай гүйдэлэй табараан дундуур / Сагаа һара дүшэ дахин / Энээхэн минии толгой дээхэнүүр / Эрьен гараа һубарилдан… (А. Жалсанов); 2) хѳѳрсэгэнѳѳн, хүлгѳѳн, хүл хѳѳрсэг табилган (суета, хлопотливая беготня): Мэдэгые абаха гэжэ байхадаа, үдэрые үдэр гэнгүй, һүниие һүни гэнгүй гүйдэл гаргаһаниинь һанагдаадхиба (З. Гомбожабай); гүйдэл харайдал һабандаан, хүл хѳѳрсэг табилган (суета, хлопоты): Гурба хоноод, үбһэ хуряалгада оролгон. Баһал нѳѳхи үдэр һүнигүй гүйдэл харайдални эхилхэнь гээшэ (Б. Мунгонов); 3) бѳѳ шүдхэр шулам, муу юумэнэй байдаг газар зам (место обитания духов).