ДУТАГ

1. наречи хүсэд бэшээр, дүүрэн бэшээр (недо-, не до конца, не в полной мере): Алёна тэдээнэй юун тухай хѳѳрэлдэхые шагнаха һанаатай бодоод, үүдэнэй дутаг хаагдаһые обёорон, һууридаа һуугаадхиба (Б. Шойдоков); дутаг эдеэлхэ а) садатараа эдихэгүй, үлэн ябаха (недоедать); б) дууһан эдихэгүй (не до конца есть): дутаг эдеэлээд гүйжэ гараха; дутаг унтаха хүсэд, садатараа унтахагүй, нойроо ханахагүй (недосыпать, не высыпаться); дутаг таһалха үгэеэ таһалан дуугарха (обрывать, прерывать свою речь): – Һайн амараабди, нүхэр… – гэжэ нэрэ алдарыень, тушаал зэргыень мэдэхэгүй шалтагаанһаа боложо, Диденко дутаг таһалба (Б. Шойдоков); һанаа дутаг а) али нэгэн юумэ дутуу, хүсэд гү, али дүүрэн бэшэ гэһэн һанал бодолтой (чувствующий недостаток в чём-л.); б) алибаа юумэндэ һанаагаа, сэдьхэлээ гү, али бахаяа ханаагүй (неудовлетворённый чем-л.); дутаг ядаг а) хүсэд бэшээр, дүүрэн бэшээр, тал-мүл хэлэхэ, дуугарха (не до конца, не в полной мере): Энэ тархидань, хүзүүндэнь, бэедэнь дутаг ядаг хайшалагданхай орбо-сорбо нооһоной үлэгдэлнүүд (Ц.-Ж. Жимбиев); б) таһархай, дутуу (обрывистый): Гэнтэ буланда байһан репродуктор харшаганаад, тэндэһээ дутаг ядаг үгэнүүд дуулдана (Ц.-Ж. Жимбиев); дутаг ядаг дуугарха (гү, али хэлэхэ) хүсэд дүүрэн бэшээр дуугарха, хэлэхэ, хѳѳрэхэ (недоговаривать, допускать недомолвки): Бадма дураа гутаһан янзатай, тунтагад гэн, дутаг ядаг дуугараад, нүхэдѳѳрѳѳ гаража ябашаба (Б. Санжин); дутаг ядаг хараха ябууд дунда, халта мүлтэ хараха (увидеть мельком): Мүнѳѳ Жалма эгээл тэрэ Мишкинэй таалаһан ёнтогор хасарыень зоной толгой дээгүүр дутаг ядаг хараад алдажархиба ха юм! (Д. Батожабай); дутаг ядаг дуулаха тушаан боложо хүсэд бэшээр дуулаха (услышать краем уха): Тиигээд мүнѳѳ тэдэнэй хѳѳрэлдѳѳе дутаг ядаг дуулаад, ээдэлдэнхэй амаар шашана (Ц.-Ж. Жимбиев); 2. тэмд. н. дуталдаһан, хүсэд бэшэ (недостающий): Тэрэниие хамба лама Жэмбэ Эрдынеев уншаад, түбэд, монгол бэшэгүүдые зэргэсүүлжэ, дутаг зохёолнуудыень нэмээд, Цырен-Анчиг Дугарнимаевта дамжуулаа (С. Ринчинов).