ДИИЛЭХЭ

үйлэ ү. 1) илаха, булиха, доро дараха (побеждать, одолевать): Адуун һүрэгѳѳ арьяатан дайсадһаа абархын түлѳѳ тэмсэлдэ энэ азарга хэды дахин диилэжэ гараһан байха юм (М. Осодоев); бэеэ диилэхэ хара бэеын хүсэл һанал, эрмэлзэл дараха (перебороть в себе земное): – Нээрээ хэлэнэб! – гээд, Шойдог ламбагай үргэлжэлүүлнэ. – Багшанарнай ямарнууд юм, тиимээр бидэншье һураа һэн аабзабди даа. Бэеэ эсэслэн диилэхэ боложо шадагдаагүй (Д. Эрдынеев); айдаһаяа диилэхэ айхаяа болихо (преодолевать страх): Тиибэшье Гарма айдаһаяа диилэжэ, зориһон тээшээ ябаба (С. Ангабаев); 2) үлүү гараха, үлүү ехэ хүсэтэй байха, диилүү байха (превосходить, перевешивать): Мүнѳѳшье Мышкиндэ хатуугаар хандахын орондо энэл айран һула талашни диилэжэ, тэрээниие үнэн сэхэ патриот гээд, тушаахые зүбшѳѳбэгүйш (Б. Шойдоков); Буянтнай диилэжэ байна гэхэб! (Д. Батожабай); 3) хүшэ хүрэхэ, шадалтай байха (справляться, быть в состоянии делать что-л.): Дондог дархан аад, ганса хүбүүгээ ойлгохоёо, диилэхэеэ болишоод, иигэжэ ябахадаа яашоо хүн гээшэб гэжэ эдэ дарганар һанаба бэшэ гү даа? (Д. Эрдынеев); малаа диилэхэ малдаа хүшэ хүрэхэ (справляться со скотом): Далай үбгэн суутай баяншье бэшэ һаа, үдэжэ байһан малаа ѳѳрѳѳ диилэхэеэ болиходоо, Галсаниие зараса болгон абаһан юм (Д. Батожабай); шэрэжэ диилэхэ шэрэжэ дааха, шадаха (быть в состоянии тащить): Гадна хадам абаньшье һүеэ шэрэжэ диилэхэеэ болинтожо байна (Ц.-Ж. Жимбиев).