ДАМЖАХА

үйлэ ү. 1) алибаа юумэнһээ гү, али хүнһѳѳ нүгѳѳдэдэнь удаа дараалан шэлжэхэ, ябажа үнгэрхэ, алгаха, гаталха, дабаха (переходить от одного к другому через что-л., перебираться, проезжать через ряд мест): Эгсэ һарьдагай зүргэнүүдые дамжаһаар доошоо буужа, гэртээ хүрэтэрнь түрүүшын бороон шэдэрээд, һүүлээрнь нойтон саһаар бадхаба (Ц.-Д. Хамаев); Степан Тимофеевичын хүбүүндээ зааһан юумэд, Сашые дамжажа, Доржодо хүрэнэ (Ч. Цыдендамбаев); гар дамжаха нэгэнһээ нүгѳѳдэ шэлжэхэ (переходить из рук в руки): Үйлэ хуби тэрэниие Майдарта зааба ёһотой, Майдарайл морин түрэһэн аад, энэ нүхэрѳѳ олонгүй, олон хүнэй гар дамжажа ябаһан байба гээшэ ха (Д. Эрдынеев); дамжаад ябаха һая хүлдэ орожо байһан үхибүүнэй юумэнһээ барилсаад ябаха (ходить, придерживаясь за стены, предметы мебели – о ребёнке, который учится ходить): Хүбүүмнай дамжаад ябажа эхилээд, бүхы шкафнуудые нээжэ, тэндэһээ юумэ гаргажа хаядаг болоо; Дамжадаг болоһоор / Дам саашаадаа / Ягдайса гэшхээд / Ябадаг болобо (Ш. Нимбуев); 2) дээшээ гараха, юумэнэй ѳѳдэ абирха (взбираться по ступенькам, карабкаться): Уданшьегүй хүнэй тэбдүүгээр уухилха абяан соностоод, оронойнь мухалай ѳѳдэ дамжан, нэгэ хүн тэрэ эхэнэрэй хүнжэл соо ороод хэбтэшэбэ (Д. Батожабай); аргамжа дамжаха аргамжаар дээшээ абирха (карабкаться по верёвке): Эгээл саада захада байһан басаганай хасар бүри улайгаад, тэртытэр татаһан аргамжа дамжажа ябаһандал адляар ябажа, ойро болоно (Ч. Цыдендамбаев).