ДҮЙСЭН

юум. н., хууш. монг. ехэ саг, будд. Бурхан багшын боди модоной дэргэдэ ошорто һуурида һуужа бисалгал хэһэнэй ашаар бурханай боди хутаг олоһон үдэрые, мүн нирван дүрэ үзүүлһэн үдэрые «дүйсэн үдэр» гэдэг. Энэнь зунай эхин һарын 15-ай үдэр. Дасан хиид бүхэн тахил заһажа, юрѳѳл магтаал уншан, хурал ном хурадаг. Мүн Бурхан багшын ехэ дуйсэн үдэрынъ хабарай эхин һарын 1-һээ 15 болотор болодог. Эдэ үдэрнүүдтэ Бурхан багша эди шэдиеэ ехэтэ харуулһан. Тиин 15-ай үдэр юрѳѳл айладхал табидаг) (дуйсэн, день религиозного праздника): Сага дабаа, Дончод Хурал, Бурхан Багшын Ехэ Дүйсэн Үдэр, Буянта һара, гү, али Весак гээшэ Буддын шажанай ехэ дүйсэн хуралнуудай нэгэн юм. Түбэд-Монгол литээр зунай эхин һарын 15-ай үдэр Будда Шигэмүни (Бурхан багша) энэ юртэмсэдэ мүндэлһэн, энэ үдэр бурхан болоһон, мүн энэл үдэр тагаалал болоһон юм (Буряад Yнэнһѳѳ); 2) монгол литээр һарын тэмдэгтэ үдэрнүүд; эдэнь hарын 30 хоногой туршада элдэб янзаар харагдахатай дашрамдуулагдана, жэшээнь, шэнын нэгэнэй урдахи үдэр забһар, тиигээд найманай, арбан табанай дүйсэн үдэрнүүд бии юм. Эдэ гурбан үдэрнүүдтэ хэгдэһэн һайншье, муушье үйлэ хэрэгүүд гурба дахин ехэ болодог (особые дни по фазам Луны): Дүйсэн үдэр гээшэнь монгол һарын 8-ай, 15-ай, 30-ай үдэрнүүдтэ болодог байгаа (Ц. Шагжин).