БУХЫН

тэмд. н. бухада хабаатай (бычий): Хорин адуунай сэнгэй мүнгэн бухын хууханагаар оёгдоһон тулам соо хэгдээд, хамба ламын урда табяатай бэлэн байна (Ц.-Д. Хамаев); Бухын тархи булаатай, булган малгай хиидхээтэй (таабари, тибһэн); бухын холхоног hахи hахиhаар туража үхэхэ (Оньһ. ү.) тэсэ ядан хүлеэхэ, бүтэхэгүй юумэ дэмы хүлеэхэ (≈ ждать манны небесной, ждать чего-л. несбыточного): – Бухын холхоног hахи hахиhаар туража үхэбэ гэдэгтэл, энэ ургахагүй кукуруза тари тариhаар яалдагша аабибди? (Б. Мунгонов) ◊ бухын тархи болохо удаан үлтиржэ үгэхэгүй, удаан болгогдохо (долго вариться, готовиться); бухын бааhан шэнги олон, элбэг (очень много, ≈ как грязи): …Тэрэ сүүмхэ доторнь бухын бааhан шэнги обогор алтан монетэнүүд нюдэ эмнихэ зуура наранай гэрэлhээ ялагад гэлдээд нюугдашоо hэн (Д. Батожабай); бухын хамар нюдаргаар сэхэ, халтантуулангүйгѳѳр (прямо, без околичностей): Шаб шара малгайта энеэжэ садаад, бухын хамар нюдаргаар гэдэгтэл, хадын хаяа тойруулангүй, hанаhанаа сэб сэхэ хэлэбэ… (Ч. Цыдендамбаев).