БѲѲРЭ I

юум. н. 1) амитадай, тэрэ тоодо хүнэй шуһанһаа муухай хорото үлэгдэлнүүдые илгаруулан шээһэн болгожо гаргадаг, ууса нюрганда досоо талаһаань няалдаад байдаг, газаа талаараа ѳѳхэтэй, хүрин үнгэтэй, бэеын хүнды эрхэтэн (почки): Жалма һамганиинь шэнэ мяха шанахадаа, хүбүүндээ бѳѳрыень, эсэгэдэнь зүрхыень, ѳѳрѳѳ хара эльгыень эдидэг гуримтай һэн (Х. Намсараев); бѳѳрэ дүрсэтэ бѳѳрын түхэлтэй гэхэ гү, али дээгүүрээ үргэн аад, доошоо болоходоо нарин, хушуурһан үзүүртэй, жэшээнь, набшаһад (почковидный); ◊ үрѳѳһэн бѳѳрэ хүниие хэн нэгэнтэй адлидхан нэрлэлгэ (≈ два сапога пара): Тэрэнэй баруун гарынь, үрѳѳһэн бѳѳрэнь гэлсүүлдэг Хайдаб үгыень тодожо абан, хараал шэрээл табина (С. Цырендоржиев); хоёр бѳѳрэ эжэлшэһэн, анда нүхэд (неразлучная пара, закадычные друзья); бѳѳри хүйтэн эхир., булг. муугаар hанаhан, хэрэглэмжэгүй, хамаагүй, hожоргүй (недружелюбный, безразличный): Бүлэ хүн бѳѳри хүйтэн; муу бѳѳрэ эхир., булг., хараал. адхамар, яндуул (негодник); 2) эрхи үлхэхэдѳѳ, адли зайда гурбан газар үлхэлсэһэн шүрэ гү, али ондоо эрдэниин шулуун (три бусинки из полудрагоценного камня или коралла, расположенные на одинаковом расстоянии друг от друга): Эрхидэ гурбан бѳѳрэ байдаг юм; ○ эльгэ гэжэ үгэтэй парн. хэрэгл.