БАРАГДАХА

үйлэ ү., хулеэгд. залог 1) дүүрэхэ, дууһаха, түгэсэхэ, һүүлдээ, түгэсхэлдѳѳ хүрэхэ (подходить к концу, оканчиваться, иссякать): Игаабари наранай шаража, үдэрэй ута боложо захалхада, үбһэниинь барагдаад, хээрэһээ зѳѳхэ ушар дахин гараа (М. Осодоев); (тэнхээ) шадалаа барагдаха хүсэ шадалгүй болохо, тамираа алдаха (обессилевать): Харин шархатаһан гахайн хойноһоо буутай хоёр хасаг намнажа, улам улам шадалаа барагдаһан тэрэниие буудажа унагаагаа һэн (Б. Санжин, Б. Дандарон); Тэнхээ шадалаа барагдажа, сухалайнгаа тараһан хойно үргэншэ хулганынгаа дараанда һаналаа табихадань, шоройтой худхалдашоод байба (З. Гомбожабай); аргаа (гү, али арга шадалаа) барагдаха мухардаха, яахашье боломжогүй болохо (оказаться в безвыходном положении): Аргаа барагдаһан түрмын хүн бэедээ уяатай байһан харуулшанда хамта тэрьедэе гээд туршаба (Д. Батожабай); Зургаан сагай үнгэрѳѳд байхада, би үргѳѳ наншахаһаа нааша арга шадалаа барагдаад, мориной һүүлһээ шагтагалдаад үзѳѳ һэм (С. Доржиев); тэсэбэри барагдаха тэсэхээ болихо, тэсэбэреэ алдаха (терять терпение, выходить из себя): Норжомыншье тэсэбэри барагдаба янзатай: – Тэрэ яар ябта мүнгэеэ хуурсаг соогоо дэбдеэд, үлѳѳшѳѳрнь бэеэ орёогоод, мордооройгты сааш (С. Цырендоржиев); найдалаа барагдаха найдалаа алдаха (терять надежду): Ойрохон ябаһан нүхэртэеэ хамтараад, хохидогшын мэгдүү тэбдүүгээр гэншэһэн, уйгарлан харааһан, найдалаа барагдажа, һан һууһан абяанай гарааша зүг тээшэ ошонод (Ч. Цыдендамбаев); һанаа үнѳѳндэ барагдаха һанаагаа зобохо, һанаа үнѳѳн болохо (беспокоиться, тревожиться): Үбшэн хэбтэһэн эсэгэшни һанаа үнѳѳндэ барагдажа, бэень тэсэхэгүйл (Б. Санжин, Б. Дандарон); 2) үхэхэ, наһа бараха (умирать): Үдэшын улаан наранда / Үхэһэн барагдаһан хүнүүдынь / Үглѳѳнэй үлэн наранда / Үбһэнэй үзүүрээр үлхэлдэнэ (Гэсэрһээ).