БҮТЭЭХЭ I

үйлэ ү., идх. залог 1) юумэ зохёохо, хэхэ, дархалха (творить, созидать, выполнять): Тэрэ гартаа дүйтэй, заб сүлѳѳ ороходоо дарха хэдэг, гэр соонь стол, стулһаа эхилээд дууһан Гэндэнэй бүтээһэн хэрэгсэлнүүд байдаг шуу (Ц.-Д. Хамаев); 2) дүүргэхэ, гүйсэдхэхэ, бэелүүлхэ, үнгэргэхэ, хэхэ (делать, исполнять, выполнять): Данзан бидэ хоёр тэрэ Злобиндо адляар ажалаа бүтээжэ шадахагүйбди (С. Цырендоржиев); хэрэг бүтээхэ а) хэрэг хэхэ (выполнять, улаживать дело): Тэрэ үдэр хэрэгээ бүтээжэ үрдеэгүй Хорло тэндээ хоноод, почтоhоо Наранайнгаа эльгээhэн мүнгэ абаад, ѳѳрынгѳѳ гэр харахаяа ошобо (Г.-Д. Дамбаев); б) бѳѳгэй ёһоор уншалга хүүлэхэ, сэржэм үргүүлхэ (совершать шаманский обряд): нютагтаа ошожо хэрэгээ бүтээгээд ерэхэ; ном бүтээхэ буддын шажанда номой һургаал баримталха, номой ёһоор хэрэг бүтээхэ (практиковать дхарму); хурим (түрэ) бүтээхэ хурим түрэ хэхэ, үнгэргэхэ (проводить свадьбу); бүтээхэ болзор дүүргэхэ саг, болзор (срок выполнения); 3) үйлэдбэрилхэ, гаргаха (производить, изготовлять, выпускать): Урзанда хашабаа шарга, нёдондо рессор тэргэ бүтээгээд байхыень хараа һэм (Б. Мунгонов); бүтээн гаргалга үйлэдбэрилгэ, үйлэдбэрилэн гаргалга (производство).