БҮРГЭД

1. юум. н. 1) мяхаша томо шубуун (орёл, беркут): Һарабша дээрэ хатааһан айрһа хуруудые хобдог борбилоонууд хулуухаяашье, хорёо соохи хэнзэ эшэгэдтэнь халзан бүргэдүүд хорхойтохоошье болихол! (Ч. Цыдендамбаев); талын бүргэд талада амидардаг мяхаша томо шубуун (степной орёл): Теэд нүхэрни талын бүргэдые хараад, гайхал болохо гэжэ һанаагүй ха юм (Ц.-Д. Хамаев); 2) эрэлхэг, баатар хүн (храбрый, мужественный человек): – Зүб, иимэ бүргэдүүд намда хэрэгтэй! – гэжэ тэндэ зогсоһон хүнүүдтэ хандаа һэн. – Минии түрүү түмэнэй дарга болохош! (Д. Батожабай); 2. тэмд. н. бүргэдэйхидэл, бүргэдтэ адли, бүргэдтэл (орлиный); бүргэд нюдэн хурса хараса (орлиный взгляд): Бобровский тайшаа хоёр бүргэд нюдэтэй, арсалан һабартай, үнэгэн мэхэтэй хоёр ха юм (Ч. Цыдендамбаев); бүргэд хамар дундаа бүхэнтэһэн хамар (орлиный нос): Тайжын бэе ута дээрээ ута болошонхой, үнѳѳхи һүртэй бүргэд хамарынь хабшыгаад хүхэршэнхэй (Д. Батожабай); бүргэдтэй саарһан гүрэнэй һүлдэ зураг тамгатай саарһан (гербовая бумага).