АТАР I

1. тэмд. н. 1) уналгада хэрэглээгүй, эмниг, тарган тобир, элбэг (нерабочий, гулевой, жирный, тучный): Алтан үрэ, атар малаар баяжан суурхана колхозууд, Аба орондоо хэшэг болгон дэмжэнэ (Х. Намсараев); атар тарган бэеэ хүсэжэ таргалһан (ожиревший): «Адуу малнай атар тарган, арад зомнай жаргалтай!» – гэжэ харюу үгѳѳб (Б. Мунгонов); атар хурдан морин эмниг хурдан морин (необъезженный скакун): Нэмжээ үргэн бэлшээринүүд дээрэ тарган томо үнеэдэй, бүмбэгэр сагаан хонидой, атар хурдан моридой һүрэгүүд жииган бэлшэнэ (Б. Мунгонов); 2) хүн амитанай ябаагүй, һүнгэ, шэнэ (целинный): Адуу манажа дадашаһан атар тала нютагтаа / Амараг гансатай ушаржа, эрэ сэдьхэлээ уяраагаад, / Азаяа туршан, амидаралтай нүхэсѳѳ хүнби (Д. Улзытуев); атар хонгор бэлшээри тунга, ойроо хүртѳѳгүй бэлшээри (привольное пастбище): Атар хонгор бэлшээридэ абаашажа маниие адуулыш (Х. Намсараев); 2. юум. н. ойроо хүртѳѳгүй шэнэ газар (целина): Атарта бэлшэхэдэ мал зоргоороо таргалдаг.