АХАЙ

юум. н. 1) ехэ аха (старший брат): Намайе ахай хараажа болохо, теэд ушараа хэлээ һаам, хүлисэхэ байха (Ж. Тумунов); 2) ага дүү бэридэ үбгэнэйнь ехэ аха (деверь, старший брат мужа); 3) ехэ ахадаа хүндэдхэн хандалга (почтит. обращение к старшему брату): – Ахай, адуунтнай ошонгоо ошоо бэшэ байна (Д. Эрдынеев); 4) хүндэдх. удхатайгаар хүнэй нэрэ болон юрын үгэнүүдтэй хэрэглэгдэхэдээ суффикс болодог (для выражения почтения употр. при имени или названии, часто превращаясь в суффикс): баханхай, бишыханхай, бишанхай, Дамдинхай; 5) хууш., дээдэ зиндаатай хүниие хүндэдхэдэг нэрэ (господин): – Ахай ноён, маанадтай һуужа хоол барилсыт! – гэжэ хэншьеб дурадхаба (М. Осодоев); 6) баруун бур., яряан. дурлаһан хүбүүн, нүхэсэдэг хүбүүн (юноша, кавалер, ухажёр); 7) сээр. шоно (волк); 8) сэл., баруун бур., ойхон түрэһэн эгэшэ (старшая сестра): – Дулсан ахаймнай хээлитэй болоо юм хал даа, – гэжэ Дармажаб аалиханаар хэлэбэ (Б. Мунгонов); 9) сонг. ахайн һамган (жена брата, тётка); 10) булг., сэл., ивалга эсэгэ, аба (отец); 11) мухар-шэб. ехэ ахада гү, али һамгандань хүндэдхэн хандалга, мүн наһаар аха зондо (почтит. обращение к старшему брату, его жене или к старшим).