ОН I

юум. н. Европын литээр январь һарын нэгэнһээ декабрь һарын гушан нэгэн хүрэтэр 365–366 хоногой хугасаа, жэл (год календарный, обозначает замкнутый годовой цикл, применяется преимущественно для исчисления хронологии): Мүнѳѳ бодожо үзэхэдэм 1924 он байжа болоол ха гэжэ таамагшалдагби (Ц. Шагжин); он жэл а) жэлнүүд, онууд, жэлнүүдэй һубаряа, үни удаан саг үнгэрһэн гэһэн удхатайгаар хэрэглэгдэдэг (год, годы): Үдэр хоногууд, он жэлнүүд ойлгогдохогүй түргѳѳр үнгэржэл байба (Б. Мунгонов); б) ямар нэгэн юумээр дурасхаалта болоһон жэл (годовщина, година); он жэл тоололго Һара, Наранай, мүн бусад түби дэлхэйнүүдэй одо мүшэдэй ябасаар тохёолдуулан сагай ябасые тоололго, элирхэйлгэ (летосчисление); он саг үе сагууд, үдэр сагууд, сагай хугасаа (времена): Он саг хубилна; он гараг болзор, үдэр гараг (дни года); ондо орохо үбэлэй хатуу сагые дабажа гараха (перезимовать, переносить зиму – о скоте): Сагаан һараар адуудайнгаа арьбантай, буруудайнгаа булшантай байбал, тобир тарган ондо оробо гээшэ гэлсэдэг (Ц.-Д. Хамаев); он гараха хуушан он дууһажа, шэнэ он эхилхэ (начинаться – о новом календарном годе): Тиигэhээр, иигэhээр ябатарнай, юугээшье мэдээгүй байтарнай, 1939 он гаража ерээ бэлэй (Д. Дарижапова); он ерэхэ бүри жэлһээ жэлдэ (с каждым годом): Тэдэ үзэг бэшэгүүд он ерэхэ бүри балартан үсѳѳрнэ ха юм (Ч. Цыдендамбаев); наяад оноор 1980 онһоо 1989 он хүрэтэр хугасаада (в восьмидесятых годах): Наяад оноор хоюулан Хойто Кавказда санаторидо амараабди (Ц. Номтоев); оной соло хууш. Хитад, Манжа хаан түрэнүүдэй ямар нэгэн хаанай (императорай) засаглаха үеын нэрэ (название годов, девиз правления какого-л. императора).