НИИЛҮҮЛХЭ

үйлэ ү., идх. залог 1) хамтаруулха, суг болгохо, нэгэдхэхэ, холихо, худхаха, дүтэлүүлхэ, холбохо, уулзуулха (смешивать, соединять, перепутывать, перемешивать): Холхой Бужагар хоёр эды тэды һубай малаа хүршэнэрэйнгѳѳ малаар ниилүүлээд, туужа гараба (Ч. Цыдендамбаев); Хүл гараа арадаа ниилүүлжэ уюулһан үбгэн һѳѳргѳѳ гэдэһэн дээрээ бодохые оролдобошье, аргань байбагүй (Д. Батожабай); ээм мүрѳѳ ниилүүлхэ мүрѳѳрѳѳ бэе бэедээ няалдаад байха (стоять плечом к плечу): Мэнэ һая ээм мүрѳѳ ниилүүлэн, харгы хаажа зогсоһон зон ой модоной самсаал мэтэ хоёр тээшээ хаха һүрэн, тэдэнэртэ зам табиба (Д. Батожабай); дүрѳѳ ниилүүлхэ а) зэргэлээд ябаһан моритой хүнүүдэй дүрѳѳнүүдэйнь харшалдаха (соприкасаться стременами – о едущих близко друг к другу всадниках): Мүнѳѳ Ван-Түмэрэй хажууда үнѳѳхи чахар монгол хүбүүниинь дүрѳѳдэнь дүрѳѳгѳѳ ниилүүлэн, арбан шүдэ хам ябана (Д. Батожабай); б) шэлж. нүхэсэхэ (дружить): Дүрѳѳ ниилүүлэн эхилһэн шэнэ замнай / Дүлэтэ сэдьхэл зүрхѳѳр бүхы замһаа шэлэгдээ (А. Жалсанов); хуби заяагаа (гү, али зүрхэ сэдьхэлээ) ниилүүлхэ хуби заяагаа нэгэн болгохо, үбгэ һамган болохо (сходиться): Дайн бидэ хоёрой, мүн хэды олон инагуудай хуби заяагаа ниилүүлжэ, жаргаха жаргалые hалгаагааб даа (Г.-Д. Дамбаев); Ши бидэ хоёр зүрхэ сэдьхэлээ ниилүүлжэ шадахагүйлди даа, биш таба-зургаан жэл соо һамга абахагүйб (З. Гомбожабай); хараагаа ниилүүлхэ шагааха, хараадаа абаха (прицеливаться): Дала багаарнь хараагаа ниилүүлжэ шабхаяа даражархихадань, шоно шанха дээшээ собхороод, доошоо зурыса гүйшэбэ (Ц.-Д. Хамаев); аялга ниилүүлэн дуулаха нэгэ зэргэ дуулаха (петь хором): Харин мүнѳѳ тэдэ хоёр аялга ниилүүлэн дуулажа, ёохор нааданай шэмэг болонхой ябанал (М. Осодоев); хуби ниилүүлһэн бүлгэм ямар нэгэн ажал ябуулгада мүнгэн ба эд зѳѳреэр хамтаран һомололсожо оролсоһон ажахын, үйлэдбэриин г.м. эмхи, бүлгэм (акционерное общество): Буряад болон Яхад уласуудай Засагай газарнууд, хуби ниилүүлһэн «Вертолёты России» бүлгэм хуушанай Ан-2 түхэлэй самолёт һэлгэхэ ТВС-2ДТС түхэлэй самолёт бүтээхэ тухай хэлсээ баталһан байна гэжэ һануулнабди (baikal-daily.ru); 2) ороондо оруулха (случать): Шулуун үнеэгээ үмсын үхэрнүүдээр ниилүүлээд бусажа ябатараа, Хонгортой уулзашаба (Д. Эрдынеев); ○ холихо гэжэ үгэтэй парн. хэрэгл.