НАЙДАЛ

юум. н. 1) дотороо ямар нэгэ юумэнэй һайнаар бүтэхэ гэһэн хүсэл гү, али хүлеэлгэ, этигэлгэ, эрэмшэл (надежда, упование): Юумэн зүб мүр тээшээ шиидхэгдэхэ дүтэлбэ ха гэжэ тухайлhан Лодон Хорло хоёрой досоо найдал бии болоодхибо (Г.-Д. Дамбаев); найдал хүсэл хүлеэлгэ, хүсэлэн, эрмэлзэлгэ (надежда, чаяние): Теэд тэрэ нангин найдал хүсэлынь энэ бэеэрээ эбдэрхэеэ байна гэжэ хаанаһаа мэдэхэб даа (Ц.-Ж. Жимбиев); найдал түрүүлхэ этигэлтэй болгохо, найдуулха (обнадёживать, вселять надежду): Ханда найдал түрэһэн нюдѳѳр үбгэнэйнгѳѳ урдаһаа хараба (Д. Эрдынеев); найдалда абтаха ямар нэгэ юумэнэй һайнаар бүтэхэ гэжэ лаб этигэжэ эхилхэ (быть обнадёженным): Иимэ найдалда абтаад ябаһан Намсараевтай обкомой нэгэдэхи секретарь Яков Александрович Емельянов хоёр хэды хоногой урда тээ хѳѳрэлдэхэдѳѳ … гэжэ сэхэ хэлээд ябуулаа ха юм (Д. Эрдынеев); найдалаа бараха (гү, али барагдаха, алдаха) ямар нэгэ үйлэ хэрэгэй һайнаар бүтэхэ гэжэ этигэхэеэ болихо, этигэлээ алдаха, буураха (терять надежду): Найдалаа барахадаа, Альбина хамаагүй Намжалтай ябажа эхилээ (К. Цыденов); Бэе бэедээ дурлалсабашье, хуби золоо оложо шадаха найдалаа барагдаһан тэрэ Парамон Елизавета хоёр, нюдѳѳ анихадам, урдамни байна (Ч. Цыдендамбаев); Тиибэшье найдалаа алданагүй (С. Цырендоржиев); һүүлшын найдал (этигэл) алдагдахаяа байһан эрэмшэл, хүлеэлгэ (последняя надежда): Мүнѳѳ армиһаа бусаха болоходонь, һүүлшынгээ найдал этигэлые зосоогоо бадарган, үсэгэлдэр намда ерээш, минии һаналые таахадаа, юушье хэлэнгүй, харанхы уруу гүйжэ ошоош (Ц.-Д. Хамаев); гүн найдал сэдьхэлэй оёорой этигэлгэ (потаённая, сокровенная надежда): Энэ гансахан үгэ гүн найдал түрүүлжэ, хүбүүнэй, Алдарай эхэ Долгорой халуун зүрхые булгилуулан, ухаан бодолынь холуур тѳѳрюулдэг (Ц.-Д. Хамаев); мохоо найдал һула этигэлгэ, этигэлгүй найдал (слабая надежда): «Болииш, үлыш, хайрлыш» гэхэгүй гэжэ Намжал мэдээшье һаа, ямар нэгэн ойлгогдошогүй мохоо найдалтайгаар хүлеэбэ (К. Цыденов); 2) хэн нэгэниие нарин зантай, үнэн сэдьхэлтэй гэжэ бата этигэлтэй байлга, лаб этигэлгэ, этигэмжэ, найдамжа (доверие): Энэ ушарта ажалаймнай хэлбэри тад ондоо боложо, бодото хүсэлбэри гаргажа, юушьеб туйлаха, зоной найдал харюулха ёһотой байһамнай эли (Ц. Цырендоржиев); ○ хүсэл, этигэл гэжэ үгэнүүдтэй парн. хэрэгл.