ЗААБАРИ

юум. н. 1) һургаал, заалга, дүрим (указание, инструкция, директива): «Ши муугаар нүхэеэ малтанаш», «Ши хюрѳѳгэй хибэдэһэ багаар хэнэш», «Ши хартаабхынгаа толгойе буруу һуулганаш» гэхэ мэтэ заабаринуудые хэлэхэнь дуулдана (Х. Намсараев); заабари заршам hургаал, дүрим (указание): Эдэндэ заабари заршам хэлэжэ, ойлгуулха бэшэ аад, хэлээ татаа hаам дээрэ ха даа (Г.-Д. Дамбаев); тусхай заабари анхарал табиха шухала заалга, hургаал (особое указание): Тусхай заабари, зүбшэлнүүдые тэдэнэртэ Мангутов үгэһэнэйнгѳѳ һүүлээр Улаан-Үдэһѳѳ ерэһэн даргатай хѳѳрэлдэхыень ѳѳрынгѳѳ кабинедтэ бултыень эльгээбэ (В. Гармаев); партиин заабари партиин заатагүй бэелүүлхэ даалгабари (директива партии): – Партиин заабари дүүргээгүйдѳѳ хаана ошохобши (Ц.-Д. Хамаев); заабари үгэхэ юумэ хэхые баадхаха, даалгабари үгэхэ (давать указания): Багшамнай үхибүүдтээ иимэ заабари үгѳѳд, ара нюрганһаа нойтон рюкзагаа абажа хаяад, нойтон хубсаһаяа тайлажа захалба (Б. Мунгонов); 2) зүбшэл, зүбшѳѳл, захяа, захидал (совет, наказ): Эхэ эсэгэ хоёройнгоо хэлээшын али нэгые ойро абажа, али нэгэнэйнь заабариие шүтэн дагаха эрхэтэй болоо ха юм (Ч. Цыдендамбаев); Зайгаар һалхин ородог, заабаряар ухаан нэмэдэг (Оньһ. ү.); заабари зүбшэл (гү, али hургаал, үгэ) зүбшэл, захидал (совет): Угайдхадаа, хаа-яашье һаань, заабари зүбшэл һуража хонходохоёо яанаб даа, тэрэ Жамбалай Дондог (С. Цырендоржиев); Тиигээд тэдэнэр энэ залуу эхэдэ нарай нялхаяа абаха заабари һургаал хэлэдэг (Ц.-Ж. Жимбиев); Тиибэшье Иванай богонихон, яһала бодомжотой заабари үгэнүүд дали жэгүүр ургуулна (Б. Санжин, Б. Дандарон); эхэ эсэгын заабари эжы аба хоёрой захяа үгэ, юрѳѳл (родительский наказ): Дура сэдьхэлэй хүсѳѳр бэеэ зоргондонь табихагүй, эхэнэртэ жүтѳѳ гаргангүй, эхэ эсэгын заабари дүүргэхэ ёһотой юм (Д. Батожабай); багшын заабари багшын захяа (наказ учителя): Манай багшын заабари, шэрэм харгы шэнги сэхээр уг зорилгодомнай абаашаха (Г. Цыдынжапов); заабари зүбшѳѳхэ хэн нэгэнэй хэлээшээр юумэ хэхэ, үгэдэ орохо (следовать чьему-л. совету): Дагбын заабариие зүбшѳѳһэнѳѳ гэмшэн һанана (Ц. Дон); 3) захил, захяа (заказ); ○ дүрим, захяа, зүбшэл, үгэ, хараа, һургаал гэжэ үгэнүүдтэй парн. хэрэгл.