ЕХЭЭР I

наречи 1) тон, угаа, маша, дан үлүүгээр, шангаар, олоор, дэлгэрэнгыгээр г.м. (очень, сильно, весьма): Сэдьхэлээ ехээр хүдэлһэндѳѳ шантагархан хамарынь хүлэршэнхэй, хасарынь уб улаахан болошонхой, тэрэ нэгэ хэһэг дуугаржа ядаба (С. Цырендоржиев); угаа (гү, али тон, айхабтар, үзэлэй) ехээр маша, айхабтараар, шангаар (очень сильно): Дүүнэрээ угаа ехээр һанаһанаа эгээл мүнѳѳ мэдэржэ, энэ бэеэрээ гүйжэ ошохо аргагүйдѳѳ шаналха юм (М. Осодоев); Би ѳѳрѳѳшье абатайгаа уулзаһайб, дуугаралсаһайб гэжэ тон ехээр хүсэнэб (Ц. Шагжин); Эжэл нүхэдһѳѳ таһаржа, эльгэн дайдаһаа холодоһон залуухан харсага айхабтар ехээр уйдажа, нютаг ороноо һанана (Ч. Цыдендамбаев); бүри ехээр улам саашаа, ехээр, бүришье һаа (ещё больше): Үсэгэлдэрэйхиһѳѳ бүри ехээр ногоон хагдаршоод, мойһоной эшэнүүд набшаһагүй шахуу болошоод байба (Д. Доржиева); гайхахын ехээр гайхаха маша һонирхохо, гэлыхэ (сильно дивиться): Талмай дээрэ байһан зон наһаараашье үзѳѳгүй жэгтэй хүнүүдые харахалаараа, гайхахын ехээр гайхажа, үйлсэ болон жагсанад (Б. Санжин, Б. Дандарон); сухалдахын ехээр сухалдаха гани галаб болохо, ухаа мэдээгээ алдан аашалха, ганирха (выходить из себя): Теэд хамагай һүүлдэ энээн тухайгаа хэлээ, Жамбал бахардашоо, сухалдахын ехээр сухалдашоо, гашуудахын муухайгаар гашуудашоо (З. Гомбожабай); 2) элбэгээр, элбэг дэлбэгээр (много, обильно, в большом количестве): Шэдхэ шэрэнгиин жэжэхэн соорхой дээрэ бүдүүн нарһанай узуурта эндэ тэндээ улайһан саһан ехээр үлхигдэһэн байба (С. Доржиев); Ехээр эдиһэн бэедэ туһагүй, ехээр унтаһан ажалда туһагүй (Оньһ. ү.); шуһа ехээр гээхэ шуһаа адхарха (терять много крови): Тэрэ шарай алданги, шуһаяа ехээр гээһэндээ нюурынь хухигар сагаан болошонхой, нюдэниинь зэбүүрхэлэй галаар ялалзана (Д.-Д. Дугаров); ехээр хэрэглэхэ эдэбхитэйгээр, үргэнѳѳр хэрэглэхэ (активно использовать): Юундэб гэхэдэ, Ара Монголнай хууша монголоо ехээр хэрэглэдэг болонхой, харин Үбэр Монголдо тэрэмнай таһалдангүй байһан гээшэ (Л. Шагдаров).