ДҮҮРЭХЭ I

үйлэ ү. 1) байһан сүлѳѳ зай хүсэд эзэлхэ, олоор, ехээр сугларха, бѳѳгнэрхэ (наполняться, заполняться): Хонхор набтар газарнууд таляан уһаар дүүрэжэ сайбайлдашаба (Б. Мунгонов); Хэдэн жэлдэ суг hууhан Лодонhоо улам холодожо ябаhанаа мэдэхэдэнь, тэрэнэй сэдьхэл гунигаар дүүрэнэ, гэдэргээ эрьехэ дураниинь хүрэнэ (Г.-Д. Дамбаев); Аман багаш хадаа дүүрэхэгүй, амбаар ехэш хадаа дүүрэхэ (Оньһ. ү.); 2) дууһаха, түгэсэхэ, барагдаха (оканчиваться, завершаться, ограничиваться): Эндэһээ ургамалай ургадаггүй бүһэлүүр дүүрэжэ, доогуурнь ой модон бии болобо (Д.-Д. Дугаров); Зѳѳриеэ бултандатнай хубаабални, хүрьгэдэй, хүнэй хүбүүнэй талаан болоод дүүрэхэ (С. Цырендоржиев); дүрэжэ дүүрэхэ шатажа дууһаха, хүсэд дууһан шатаха (догорать): Үндэр сагаан байшан томошье һаа, дүрэжэ дүүрэхэ тээшээ дүтэлнэ (Б. Мунгонов); наһа дүүрэхэ наһа бараха, бурхандаа ябаха (скончаться): Тэрэнэй һүүлдэ түрэл нютагһаа энэ зэргэ холо ерэшоод, наһа дүүрэһэн нагасынгаа ойро уйлажа гашуудажа байһан дуратай инаг Доржонь бүришье элеэр тобойжо харагдаба (Ч. Цыдендамбаев); ◊ таһа дүүрэхэ үгэ хэлүүлхэгүй, нүгѳѳдэеэ үгѳѳр тогтоохо (оборвать на полуслове): Та үгэеэ үргэлжэлэгты, зүнтэг бидэнтнай танайнгаа үгые таһа дүүрэбэбди (Ж. Тумунов); 3) хото гэдэһэндэ хии тогтохо, хашалдаха (надуваться, пучить – о животе): Газааһаань хараха янзада ямаршье үбшэнгүй, теэд гэдэһэниинь яагаа тэнзэгэр юм, зосоогоо дүүрэжэ, түүдэгтэжэ, санхатажа болоо гү? (Ц.-Ж. Жимбиев).