ДАБҺАЛХА

үйлэ ү. 1) дабһа хэхэ, дабһа нэмэхэ, дабһа хэжэ тусхай ёһоор эдеэ буйлуулха (подсаливать, солить): Үнгэрэгшэ зун Пелагея Осиповна хоёр торхо огурцы дабһалаа һэн ха (Ч. Цыдендамбаев); хужар дабһалха ой соо хужартай агнууриин газарта дабһа нэмэн адхаха (подсаливать солонцы): Хаа-яа анхан ябадаг ойро дүтын хэды хужар һэргээжэ, дахин дабһалбаб, нууга халхабшыень заһабаб, барибаб (С. Доржиев); үбһэ дабһалха сомогдожо байһан шиигтэй үбһэндэ томо дабһа хаяха (солить сено); ◊ дари дээрэ дабһалха хүнэй һанаан сэдьхэлэйнь хүндүүлхэйе дайража дуугарха, дайраха (≈ задевать за живое): Хархандайн түрилтые доохонуур мэдэһэн үнеэшэд һамгад бүри зорёон дари дээрэ дабһалжа, энэ, тэрэ нютагай азатай, талаантай ангуушад тухай һанаанһаа абажа байжа хѳѳрэлдэдэг болошоһон янзатай (Б. Мунгонов); дабһалһан хүн үзэхые үзэһэн, дүршэл ехэтэй хүн (≈ стреляный воробей): Би баһа дабһалһан хүнлдеэ, – гэжэ үнэншье хэлэһыень, шоглоһыеньшье мэдэхээр бэшээр Дугаржаб дуугарна (Ц.-Ж. Жимбиев); 2) шэлж. нэмээхэ, үлүүлхэ (слегка привирать): Зарим нэгэшүүл бага наһанайнгаа ушаралта ябадалнуудые дабһалан һагад, үшѳѳ гоёожо хѳѳрэхэ дуратай байдаг (Ц.-Д. Хамаев); Харин хэрүүл та ѳѳрѳѳ гаргаһан аад, энээнээ үшѳѳ дабһалаад, хэлэжэ үгѳѳт (С. Ангабаев).