ГАЛТА

тэмд. н. 1) гал гарадаг, гал дүрэдэг (огненный, горящий, искрящийся): Мянган морито сэрэгүүдэй галта зэбээр харбаһан мэтэ сахилгаата залин тэнгэриие хаха зүһэжэ байба (Ц. Шагжин); 2) галай хүсѳѳр хүдэлдэг, ябадаг (приводящийся с помощью огня); галта онгосо галай хүсѳѳр хүдэлдэг онгосо (пароход); галта уула гал бурма гаража байдаг газар (вулкан); галта тэргэ ууралаар ябуулагдадаг паровоз (паровоз): Галта тэргэнүүд урилдажа, / Гараймнай дэлисэ үргэдэбэ (Д. Улзытуев); 3) шэлж. уран, хурса, согтой, дорюун, гүнзэгы удхатай (окрыляющий, с глубоким смыслом): Оюун хурса бэлигһээ, Уран галта шүлэгһѳѳ Хэды хурса шэртэһэн, Хэды хурса сахилгаан… (Х. Намсараев); галта зүрхэн согтой, халуун зүрхэн (пламенное сердце): Эдир залуугай охин, галта зүрхэнэй сохидол … ямар һайхан, ямар гоё һэм (В. Гармаев); галта дуран халуун дуран, аглаг һайхан инаг дуран (пылкая любовь): Инаг басаганайнгаа гэнтэ хадамда гаража, галта дуранайнгаа һүнэн бутаран һалахада, һаатаха һамаарха юумэеэ олохоёо болишоод ябаа һэнш (Ц.-Д. Хамаев); 4) шэлж. жэшээ абамаар, жэшээ боломоор (являющийся примером для подражания): Намсалмаа болон бусад түрүүшүүл маниие уряалжа даллажа байһан галта маяк ха юм (Ц. Шагжин).