ГАЙ

юум. н. тодхор, түбэг, аюул, һүйд, лай, зоболон гасалан, ядарал зоболон (беда, горе, бедствие, несчастье, напасть): Гай газар дороһоо, гахай модон доторһоо (Оньһ. ү.) Ган болоходо булагай һайн мэдэгдэхэ, гай болоходо нүхэрэй һайн мэдэгдэхэ гэдэг энэл ха юм (Б. Санжин, Б. Дандарон); гай дайраха хүлеэгдээгүй ядарал зоболон болохо (попасть в беду); гай тодхор (гү, али габа, галаб, гасалан, гэмтэл, түбэг, баршад) зоболон зэдхэр (беда, напасть, бедствие): Гансаардаһан ангуушанда бэрхэтэй, гай тодхортойл саг дайралдаа (Д.-Д. Дугаров); Мүнѳѳмнай залуушуул нэгэнэйнгээ гай гасаланда ороходо, яашье орхихоёо болёо юм байна даа (Ц.-Д. Хамаев); гай гарза гарша, алдуури (ущерб, убыток): Иимэ ехэ усал, һандарал, гай гарзые усадхахын тулада хүдѳѳгэй ажалшадай ёһотой баатаршалга харуулһые тэмдэглэхэ хэрэгтэй (Ц.-Ж. Жимбиев); гай татаха ѳѳртѳѳ уршаг зоболон ушаруулха (навлекать беду); гай (тодхор) шэрэхэ зоболон асарха (доставлять страдание): Иигээд байхада эдэшни гай тодхороо шэрэхэ нарбайлгахаа байгаагүй юм гү? (Х. Намсараев); гай эдимэр баруун бур., хараал. адхамар, яндуул (негодник, негодяй): – Нэгэ дошхон солгёо хэрмэнтэй дайралдашажа, гай эдимэр! (А. Шадаев); ○ гани, гарза, гэнэ, түй гэжэ үгэнүүдтэй парн. хэрэгл.