БЭЛИГ

юум. н. 1) сэсэн ухаан, ухаан, оюун (мудрость, ум, разум): Олые хэлэһэн – олиг, үсѳѳниие хэлэһэн – бэлиг (Оньһ. ү.); 2) мэдэсэ, эрдэм, ухаан бодол (знание): Ѳѳрынгѳѳ бэлигые үлүүдэ, бэшэнэй дээдэ тээ табингүй, хододоо хүхюун, дорюун, залиршагүй согтой ябадаг байха (Ц.-Д. Хамаев); 3) түрэлхиин абьяас, түрэлхиин шадабари, юумэ хэжэ бүтээхэ, һуража абаха онсо шадабари (дарование, одарённость, большие способности к чему-л.): Шагнаад ханахаар бэшэ, ямар һайхан хоолой гээшэб, ямар түгэс бэлиг гээшэб! (Ц. Дагбаева); бэлиг талаан түрэлхиин абьяас (одарённость): Бэлиг талаан гээшэ нэгэнтэл заабол сэгнэгдэдэг гэжэ залуу үетэндэ хэлэлтэй болоно (Б.-Б. Намсарайн); бэлиг шадабари түрэлхиин шадабари (большие способности к чему-л.): Дэлхэйн али бүхы газетэнүүд шинии гайхамшаг хүгжэмые магтажа, бэлиг шадабарииешни суурхуулжа байха (Ч. Цыдендамбаев); уран бэлиг зохёон бүтээхэ абьяас (художественный талант): Энээгээр юу хэлэхэеэ һанаабши гэхэдэ, Галина Раднаевагай – Санжэ-Сүрэнэй уран бэлиг бурханһаа заяагданхайл даа (Б.-М. Жигжитов); 4) будд. дээдын мэдэсэ, боди ухаан (праджня, мудрость, знание): бэлигэй саада хизаарта хүрэһэн; 5) будд. энэрил, энэрхы сэдьхэл (страдательное начало); 6) будд. хурса, хурдан ухаан (проницательность); ○ абьяас, оюун, эрдэм гэжэ үгэнүүдтэй парн. хэрэгл.