БУСАЛГАХА

үйлэ ү., идх. залог 1) шэнгэн бодос гү, али хайламагые халуун гал дээрэ табижа, бурьялтар, харьялтар халааха (кипятить): Һамгадай газаагаа һуужа, арһа шүрбэһэеэ элдэдэг, айраг сагаагаа бусалгадаг хонгор намарай үдэр (Б. Санжин, Б. Дандарон); 2) шэлж. ямар нэгэн мэдэрэл хүдэлгэхэ, орьёлуулха (возбуждать какое-л. чувство); хорые (уур хилэн) бусалгаха сухалдуулха, хорото һанаа түрүүлхэ (злить, возмущать): Тиигэжэ тэрэнэй «дайсан» сабхишан Ванькын хорые үшѳѳ ехээр бусалгадаг һэн (Ц. Шагжин); Харин Охиной һамга адаглахадань, уралаа жэмыһэн шэгтээ, уур хилэн бусалгажа, иигэжэл «үйлэеэ эдлэжэ бай» гэһэн янзатай һууна (Б. Санжин, Б. Дандарон); халуу бусалгаха сэдьхэл хүдэлгэхэ, нюур улайлгаха (бросать в жар): Энэ зуура энээнэй урда тохигоножо, аягүй юумэ хэжэрхибэ хаб гэһэн эшэмхэй һанал Будын зосоо халуу бусалгаба (Ц. Шагжин); 3) шэлж. ухаагаа гүйлгэхэ, бодохо (думать, размышлять): – Харин Гарма тархи соохоноо бусалгажа ябадаг юумэнүүдээ саарһан дээрэ бэшэжэ, сараа тэмдэг болгодог хүн байна (С. Ангабаев); түсэб бусалгаха һэдэхэ, һанаандаа зохёохо (замышлять): Харин Яабагшан үһѳѳ жүтѳѳнэй хорхойдо химэлэгдэжэ, холын хараа түсэб тархидаа бусалгажа ябаа ха юм (М. Осодоев).