АХАЛАГША

1.тэмд. н. 1) ахамад, дээдэ зиндаатай (старший по званию, должности, служебному положению): Мүнѳѳ ахалагша һаалишан болоходонь, эгээл түрүүн уулзажа хѳѳрэлдэхэ ёһотой ха юм (Ц.-Ж. Жимбиев); Оюуна түрэл колхоздоо ерэжэ ажаллаад, һаяшагай ахалагша хонишон болонхой (Ц.-Ж. Жимбиев); Ахалагша лейтенант хармаанаа һуулижа, улаан хабтаһатай үнэмшэлгэеэ һарбайба (Б. Шойдоков); ахалагша инженер бүхы инженернүүдэй даргань (главный инженер): Ахалагша инженер Жаргал Баяровичай таhалга эндэhээ гурбадахи үүдэн (Г.-Д. Дамбаев); 2) ахалжа ябаһан (предводительствующий, главенствующий): Тэрэнэй хажууда, зүүн гар таладань, хори буряадай ахалагша ноён Тураахи Табанай һууна (Б. Санжин, Б. Дандарон); ахалагша тайшаа түүх. эгээ дээдэ тайшаа (главный тайша): Ахалагша тайшаа хойшолуулшагүй шухала хэрэгээр табангуудайнгаа сайднар, зайһан, шүүлингэнүүдые дуудаһан байгаа бшуу (Б. Санжин, Б. Даднарон); 3) ямар нэгэн һуралсалай газарта һурадаг һурагшадай дээдэ шатынхи (старший – о курсе, классе): Ахалагша ангиин һурагшад парк соо модо һуулгаба; 2. юум. н. хүтэлбэрилэгшэ, толгойлогшо, дарга, ноён, даагша (глава, начальник, шеф): Экспедициин ахалагшатай арсалдадаггүй юм! (Б. Мунгонов); ахалагшаар табигдаха дарга болгогдохо (назначаться старшим): Иигэжэ манжын яаманай газар асарагдаһан Аламжые Богдын Хүреэн дээрэ ахалагшаар табигдаһан жанжанай зарлигаар аманһаань шуһа гаратар сохёод, газаа хаяжархиһан юм (Д. Батожабай); аймагай ахалагшад аймагай дарганар, ноёд (районное начальство): Аймагай ахалагшад болон эдишын эзэн Аносовһоо эхилээд Бугатын станай нохойнуудшье һаа энээниие таниха (Б. Мунгонов).