АМИДЫ

тэмд. н. амитай, амин голтой, үхѳѳгүй (живой): Теэд энэ хүмнай амиды үнеэдээ танидаггүй аад, үхэшэһэн малые яажа зүһэлхэб даа (Ц.-Ж. Жимбиев); амиды байха мэндэ байха (быть живым): Үбгэн баабаймни амиды байхаа яагааб даа (Ц. Шагжин); амиды голтой (гү, али голтойхон) арай амиды, үхэхын туйлда хүрэһэн (еле живой, в живых): Теэд тэрэнь тэршэлнэшьегүй, амиды голтойхон уухилжа хэбтэнэ (Д.-Д. Дугаров); амиды мэндэ үхэлдэ дайрагдаагүй, энхэ элүүр (живой и здоровый): Амиды мэндэ ябаа сагтаа үхибүүдэйнгээл түлѳѳ hанаагаа зобожо ябадаг зон ха юмбибди (Г.-Д. Дамбаев); амиды гараха (гү, али үлэхэ) ямар нэгэн бэрхэшээлһээ мултаржа шадаха, алуулангүй үлэхэ (остаться в живых): Юрэдѳѳ, энэ ой сооһоол амиды гаража шадаал һаа, заатагүй буян хэхэб (Ц. Шагжин); Хэрбээ би амиды үлэхэ гэбэл, үйлэ ажалаа түргэдхэхэ ёһотойб! (Д. Батожабай); амиды гэршэ гэршэлхэ хүн, энэ үйлэ хараһан хүн (живой свидетель): Хайдабай энэ үдэр хото ерэһые гэршэлхэ амиды гэршэ Цырен ха юм; амиды дээрээ алуулхаһаа түрүүн, үхэхэһѳѳ түрүүн (подобру-поздорову, пока цел, пока жив): – Арил эндэһээ… амиды дээрээ! – гээд, холоһоо гасуугаа далайн ойртобо (Ц.-Д. Хамаев); Амиды дээрээ нэгэ дахин Москва үзѳѳд ерэхэдэ яаха һэм (Б. Мунгонов); 2) ойро хүрэгдѳѳгүй, тунга (нетронутый): амиды газар.